Wierzyciel, czyli osoba, która może żądać od swojego dłużnika spełnienia należnego mu świadczenia wyposażony jest w wiele narzędzi do ochrony swoich interesów. Jak może ochronić się dłużnik?
Upadłość konsumencka a wierzyciele
Jednym ze sposobów ochrony przed wierzycielami jest ogłoszenie upadłości dłużnika będącego konsumentem. Na czym polega w tym wypadku ochrona interesów dłużnika? Podstawowym celem ogłoszenia upadłości konsumenckiej jest jego oddłużenie. To interesy dłużnika wychodzą zatem na pierwszy plan – powrót do normalnego życia, funkcjonowanie bez komornika. Wprawdzie spłata zobowiązań wierzycieli powinna i może mieć miejsce w ramach planu spłaty, jednak ustawodawca dopuszcza także oddłużenie bez planu spłaty.
W czym jeszcze przejawia się ochrona przed wierzycielami w upadłości? Zgodnie z przepisami postępowanie egzekucyjne, które wszczęte było przed dniem ogłoszenia upadłości, a które dotyczy majątku wchodzącego w skład masy upadłościowej, ulega zawieszeniu. W chwili uprawomocnienia się ogłoszenia upadłości egzekucja zostaje zaś umorzona. Dodatkowo należy podkreślić, że brak możliwości prowadzenia takiej egzekucji wobec składników masy upadłościowej dotyczy wierzytelności, które powstały przed ogłoszeniem upadłości, ale i tych, które powstały po jej ogłoszeniu.
Restrukturyzacja przedsiębiorstwa
Dłużnik, będący przedsiębiorcą w rozumieniu kodeksu cywilnego, spółką z o.o., prostą spółką akcyjną, spółką akcyjną nieprowadzącą działalności gospodarczej, a także wspólnikiem osobowej spółki handlowej odpowiadającym za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem bez ograniczeń lub wspólnikiem spółki partnerskiej, może zaś ochronić się przed wierzycielami wszczynając postępowanie restrukturyzacyjne. Na czym polega ta ochrona? Z jednej strony restrukturyzacja ma na celu uniknięcie ogłoszenia upadłości przez takiego dłużnika w drodze zawarcia układu z wierzycielami lub w przypadku postępowania sanacyjnego przez przeprowadzenie działań sanacyjnych – zatem to sam dłużnik może zainicjować działania, a nie czekać na ruch ze strony wierzycieli i np. wszczęcie egzekucji. Z drugiej zaś wszczęcie postepowania restrukturyzacyjnego wywołuje określony skutek względem wszczętej egzekucji. Jaki?
Jeżeli restrukturyzacja prowadzona jest w formie postępowania o zatwierdzenie układu, wówczas z dniem uprawomocnienia się postanowienia zatwierdzającego układ dochodzi do zawieszenia postępowania egzekucyjnego, które toczy się przeciwko dłużnikowi w celu zaspokojenia wierzytelności objętych tym układem. Jeśli natomiast postępowanie restrukturyzacyjne toczy się w formie przyspieszonego postępowania układowego, postępowanie egzekucyjne dotyczące wierzytelności objętej układem ulega zawieszenia z dniem otwarcia tego postępowania przyspieszonego. W przypadku wszczęcia postepowania sanacyjnego zaś także mamy do czynienia z zawieszeniem egzekucji skierowanej do majątku dłużnika, wchodzącego w skład masy sanacyjnej, a wszczętej przed otwarciem tego postępowania.